Otel təsnifatı və ulduzların açıqlaması
Yəqin ki, istirahət etdiyiniz otellərin girişində ulduzların olduğuna diqqət yetirmisiniz. Bəs bu ulduzların sayı və anlamı ilə maraqlanmısınızmı? Bu ulduzlar nəyin göstəricisidir, nə deməkdir?
Ulduz Təsnifatlarının Kompleks Dünyasının Açılması
Əksər ölkə otellərində birdən beşə qədər ulduz sayı şəklində reytinq təyin etmək qaydası var və ulduzun sayının çoxluğu məkanın daha yaxşı olduğunun anlamına gəlir. Müxtəlif kateqoriyalı komplekslərdə yaşayış şərtləri binanın təkmilləşdiriməsinə, otaqların təchiz olunması və xidmət qaydalarına görə fərqlənir. Bununla yanaşı istənilən kateqoriyalı otel qiymətli əşyaların təhlükəsizliyinə cavadeh olmalı, təhlükəsizlik və gigiyena tələblərinə cavab verməli, təcili tibbi yardım, gecə-gündüz xidmət, çamaşırların yuyulması xidməti, poçt xidmətləri göstərməlidir. Heyətin ixtisaslı olması da statusun təyin olunmasında mühüm rol oynayır: 1-2 "ulduzlu" otellərdə qəbuldakı işçilərin bir xarici dil bilməsi, 4-5 ulduzlu oteldə ən azı dörd dil bilmələri zəruridir. Çox vaxt otelin səviyyəsi Hilton, Marriott, Sheraton və s. kimi prestijli otel şəbəkələrinə aid olması ilə müəyyən edilir.
Beş ulduz ən yüksək reytinq sayılsa da, bəzi otellər daha keyfiyyətli olduğunu iddia edir və 5 * +, 5 * lüks və ya hətta 6 * kimi etiketlənir. Bununla birlikdə, bir sıra ölkələrdə bəzi yüksək keyfiyyətli otellər vergi endirimlərinə görə bilə-bilə reytinqlərini 5 * -dən 4 * -ə endirirlər. Azərbaycan da daxil olmaqla bir sıra ölkələrdə bəzi otellər ulduz dərəcəsi üzrə sertifikatlaşdırılmayıb. Bu, xidmətlərinin keyfiyyətinin sıfır olması deyil, sadəcə müstəqil ekspertlər tərəfindən qiymətləndirilməməsi deməkdir.
Dünya Turizm Təşkilatı (DTT) XX əsrin əvvəllərində meydana çıxana və bütün sistemləri ortaq məxrəcə gətirməyə çalışana qədər uzun müddət fərqli ölkələr öz otel təsnifat sistemlərindən istifadə edirdirlər. Onun "ulduzların" bir oteli qiymətləndirmək üçün demək olar ki, universal bir meyara çevrildiyi düşünülür. Hər bir otel kateqoriyası müəyyən bir səviyyədə xidmət göstərir və DTT tərəfindən təsdiqlənmiş standartlara uyğun olmalıdır.
Standartlar olsa da rəsmi olaraq eyni kateqoriyaya aid olan otellər, yalnız müxtəlif ölkələrdə deyil, eyni şəhər daxilində də çox fərqli ola bilər. Bu "müxtəlifliyin" əsas səbəbi "ulduz" sertifikatının könüllü və ödənişə bağlı olmasıdır. Bir otağa kateqoriya verilməsi beynəlxalq standartlara cavab verməsi deməkdir. Bu da statusunu və nəticədə müştərilər üçün yaşayış xərclərinin atmasıdır. Yəni otel üçün faydalı olsa da müəyyən vaxt keçdikdən sonra onsuz da ulduz almış otel müəyyən bir ad qazanır və sahibləri kateqoriyasını təsdiqləmək və sertifikatı yeniləməyin qətiyyən lazım olmadığını qərara alır və rahatlayırlar. Nəticədə, bizdə (müştərilərin istifadəsində) zəif işləyən kranlar, köhnəlmiş mebel, az səhər yeməyi və qırıq kondisioner qalır. Beləliklə, otelin ulduz reytinqinin real xidmət səviyyəsinə göstəricisi olmadığını xatırlamağa dəyər.
Qeyd etmək lazımdır ki, ən yüksək kateqoriyaya görə sertifikat ala bilən bir çox otel var, lakin, vergiləri minimuma endirmək üçün bunu bilərəkdən etmir və əksinə, əlavə müştəri cəlb etmək üçün əlavə ulduz "cəlb edən" bir çox otel fəaliyyə göstərir. Buna görə otel seçərkən yalnız ulduzların sayına diqqət yetirməməli, mümkünsə səyahət agentliyi nümayəndəsindən otel haqqında ətraflı məlumat istəməlisiniz.
1 - ulduzlu otellər
Bunlar əksər hallarda minimum xidmət səviyyəsini təqdim edən ən aşağı keyfiyyətli otellərdir. Standart iki nəfərlik otaq 10 kvadrat metrdən azdır, qarderob və ya asilqan ilə yanaşı stullar, vanna otağı və güzgü var. Hər sakin üçün iki dəsmal verilir. 1 ulduz otellərdə ən azı iki vanna otağı olur və tualetlərin sayı beş otaq üçün birdən az olmamalıdır. Hər mərtəbəyə ortaq bir televizor və soyuducu verilir. Təmizlik gündəlik aparılmalı, çamaşırlar 7-8 gündə, dəsmal isə 3-4 gündə bir dəfə dəyişdirilməlidir. Belə bir oteldə yeməklər ümumiyyətlə təmin edilmir, ancaq bəzən əlavə ödənişlə sadə səhər yeməyi ala bilərsiniz. Ümumiyyətlə bu sinifdəki otellər kiçik olur (10 otağa qədər) və hər hansı bir görməli yerdən uzaqda yerləşirlər. Çox güman ki, bu otellərə gecə piyada qayıda bilməyəcəksiniz.
2 - ulduzlu otellər
İki ulduzlu otellər bir ulduzlu otellərə çox oxşasa da, hər otaqda öz hamam və tualetləri olur. Otaqda bir televizor da ola bilər, ancaq uzaqdan idarə üçün pul ödəməyə hazır olun. Oteldə bir restoran və ya kafe olur və qonaqlara müxtəlif yemək variantları təklif olunur. Bu cür otellərdə yataq dəstləri 6 gündən bir dəyişdirilir. Ekskursiya marşrutlarına yaxındır, buna görə də tez-tez "turizm sinfi" adlanırlar. Gecə girişinə icazə verilir.
3 - ulduzlu otellər
Ucuz yaşayış üçün ən populyar seçimdir. Bu kateqoriyadakı otellər məqbul səviyyədə xidmət göstərir. Otaq ölçüsü 10-12 kv.m. təşkil edir. Ayrı bir vanna otağı tələb olunur - hər otaqda tualet və vanna otağı, soyunma masası, vanna otağında - bir sıra tualet ləvazimatları olmalıdır. Otaqda TV, telefon, radio, bəzən kondisioner, minibar və digər şərait təqdim edilməlidir. Yataq dəstləri həftədə 2 dəfə, dəsmallar hər gün dəyişdirilir. Səhər yeməyi mütləqdir. Oteldə ən az bir dayanacaq, restoran, bərbər, valyuta mübadiləsi, hovuz olur. Otel işçiləri xidmət bölgüsü üzrə forma geyinirlər. Belə otel seçərkən diqqətli olun təsvirləri və təhlilləri oxuyun, çünki 3 * otellər bir-birindən ÇOX fərqlidir. Qiymət yalnız xidmət səviyyəsindən deyil, həm də yerləşmə yerindən də asılı ola bilər. Belə bir nümunə var: otel münasib yerdə yerləşərsə orada göstərilən xidmətlərin keyfiyyəti və miqdarı azalır. Ən çox göstərilən nümunələrdən biri Avropanın 3 * otellərdir. Otel mərkəzdə yerləşirsə qiyməti çox baha olacaq, çamadanlarınızı spiralvari pilləkənlə liftsiz qaldıracaqsınız və pəncərədən mənzərə qonşu binanın boş divarı ilə məhdudlaşacaq.
4 - ulduzlu otellər
Yüksək xidmət təklif edən otellərdir. Bu kateqoriyalı otellər şəhərin mərkəzində və ya çimərliyin birinci hissəsində yaxşı bir yer təmin edir. Fərqli kateqoriyalı otaqlar (tək, iki nəfərlik, ailə), ən azı iki xarici dildə danışan qəbul işçiləri olmalıdır. Otaqların sahəsi ümumiyyətlə ən az 13 kv.m-dir. Çox vaxt 4 * oteldə studiyalar, suitlər və s. təklif olunur.
Otaqda kondisioner, televizor, mini bar, şəhərlərarası giriş telefonu, seyf təqdim edilir. Üç ulduzlu oteldə yalnız sabun pulsuz verilirsə, dörd ulduzlu bir otelin hamam otağında şampun, duş geli, saç feni olur. Avropada 4 * oteldə bir qayda olaraq, xalat və tərlik verir. Otaqlar təmizlənir, hər gün yataq dəstləri və dəsmallar dəyişdirilir. Çamaşırxana, təmizlik və ütüləmə xidmətləri ilə yanaşı bir çox əlavə xidmətlər də mövcuddur. Otelin ərazisində: çamaşırxana, iş otağı, səhər yeməyi otağı, restoran, bar, gözəllik salonu, spa, sauna, hovuz, fitness mərkəzi, mühafizə olunan dayanacaq, avtomobil icarəsi, oyun və konfrans otaqları, müxtəlif əyləncə obyektləri (TV) və musiqi salonu) xidmət göstərir. İdeal 4 ulduz otel üçün əlavə olraq pulsuz idman salonları, kortlar və hovuzlar, otel şouları, diskotekalar tələb olunur.
5 - ulduzlu otellər
Ən yüksək səviyyəli xidmət göstərən beynəlxalq təsnifata görə ən yaxşı otellərdir. Otaq ölçüləri 16 kv.m-dir, bəzən ikinci bir hamam olur. 4 * otellərdə təqdim olunan hər şey burada daha yüksək səviyyədə təklif olunur. 4 * -də göstərilən xidmətlər, müxtəlif mətbəxi olan bir neçə bar və restoranın, bir gecə klubunun (bəzən bir casino), mağazaların, bərbərlərin, gözəllik salonlarının, çamaşırxanaların, kimyəvi təmizləyicilərin, fitness otaqlarının, iş mərkəzlərinin və üzgüçülük hovuzlarının mövcudluğunu əlavə edir. Bir nəfərlik otaqlardan (ən az 16 kv.m.) tutmuş bir neçə otaqlı yaşayış sahələri təklif olunur. Binanın özü bir neçə liftlə təchiz edilir. İş adamları üçün çoxsaylı telefon rabitəsi, kompüter, faks və iclas otağı olan otaqlar mövcud olur. Otaqlarda fərdi kondisioner, minibar, telefon, LCD televizor və s. təklif edilir. Böyük vanna otağı bide, geniş yataq otağı, çox yerdə cakuzi və ayrı duş ilə təchiz edilir. Müştəriyə geniş kosmetika çeşidi, eləcə də xalat və tərlik təklif olunur. Vanna otağı bir qayda olaraq, təraş və makiyaj üçün xüsusi bir saç qurutma feni və ütü də daxil olmaqla lazım olan əşyalarla təhciz edilir. Otel sahibinin xəyallarından asılı olaraq bir sıra eksklüziv xidmətlər - qolf sahələri, helikopter meydançası, spa mərkəzləri, masaj salonları, mağazalar, diskotekalar, konsert salonları və digərləri təklif olunur.... 5 * otellərin ən üst kateqoriyası hal-hazırda BƏƏ yerləşir.
