Yaşıl Açar: Davamlı Turizm üçün Beynəlxalq Ətraf Mühit Sertifikatı

Müasir dünyada dayanıqlı turizm anlayışı getdikcə daha çox əhəmiyyət kəsb edir. Turizm sektorunun ətraf mühitə təsirini minimuma endirmək üçün bir sıra beynəlxalq sertifikatlaşdırma proqramları mövcuddur. Onların arasında ən görkəmlilərindən biri Yaşıl Açar sertifikatıdır. 

Yaşıl açar nədir? Green Key otellər, restoranlar, konfrans mərkəzləri və digər turizm müəssisələri üçün nəzərdə tutulmuş Ətraf Mühit üzrə Təhsil Fondu (FEE) tərəfindən idarə olunan ekoloji sertifikatlaşdırma proqramıdır . Bu sertifikat bizneslərin ekoloji cəhətdən məsuliyyətli idarəetmə təcrübələrinə riayət etdiyini və davamlı inkişafı dəstəklədiyini təsdiqləyir.

Yaşıl Açarın Tarixi və İnkişafı Yaşıl Açar proqramı ilk dəfə 1994-cü ildə Danimarkada ekoloji turizmi təşviq etmək təşəbbüsü olaraq başlamışdır. Daha sonra genişləndi və 1998-ci ildə Ekoloji Təhsil Fondu (FEE) tərəfindən beynəlxalq səviyyədə qəbul edildi . Bu gün proqram 60-dan çox ölkədə fəaliyyət göstərir və dünya üzrə 3500-dən çox turizm müəssisəsinə təqdim olunub . Onun uğuru ekoloji təmiz turizmin qlobal inkişafına mühüm töhfə verib.

Yaşıl Açar Sertifikatının Önəmi Yaşıl Açar sertifikatı dünyada ən tanınmış ekoloji etiketlərdən biridir. Onun əsas üstünlüklərinə aşağıdakılar daxildir:

Ekoloji davamlılıq – Enerji və su istehlakının azaldılması, tullantıların minimuma endirilməsi və ekoloji cəhətdən təmiz məhsulların istifadəsinin təşviqi;

İqtisadi faydalar – Yaşıl texnologiyaların tətbiqi uzunmüddətli perspektivdə xərcləri azaltmağa kömək edir;

Turistlərin cəlb edilməsi – Ekoloji cəhətdən şüurlu turistlər Yaşıl Açar sertifikatı olan müəssisələrə üstünlük verirlər;

Təkmilləşdirilmiş brend reputasiyası – Davamlılıq prinsiplərini qəbul edən müəssisələr daha etibarlı və nüfuzlu kimi qəbul edilir.

Sertifikatlaşdırma Tələbləri və Prosesi Yaşıl Açar sertifikatını əldə etmək üçün müəssisələr bir sıra ekoloji meyarlara cavab verməlidir, o cümlədən:

Enerji və suya qənaət – Enerjiyə qənaət edən sistemlərin tətbiqi və su tullantılarının azaldılması;

Tullantıların idarə edilməsi – Təkrar emal və tullantıların azaldılması strategiyalarının qəbul edilməsi;

Ekoloji təhsil – İşçilər və qonaqlar arasında ekoloji məsuliyyət haqqında məlumatlılığın artırılması;

Davamlı qida siyasəti – Yerli və üzvi məhsullardan istifadə;

Kimyəvi istifadənin azaldılması – Ekoloji cəhətdən təhlükəsiz təmizlik və sanitar məhsulların seçilməsi.

Sertifikatlaşdırma üçün müraciət etmək üçün müəssisələr müvafiq ərizə formalarını təqdim etməli və FEE tərəfindən aparılan yoxlamalardan keçməlidirlər. Təsdiq edildikdən sonra onlar Yaşıl Açar sertifikatını alırlar və illik monitorinqdən keçməlidirlər.

İnsanlar niyə yaşıl açara əhəmiyyət verməlidirlər? Yaşıl Açar proqramı təkcə turizm biznesi üçün deyil, həm də bütövlükdə cəmiyyət üçün faydalıdır. Onun əhəmiyyəti aşağıdakılardan ibarətdir:

Ekoloji məlumatlılığın artırılması – Sertifikatlaşdırılmış müəssisələr ekoloji məsələləri prioritetləşdirir və qonaqları davamlılıq haqqında məlumatlandırır;

Sağlam həyat tərzinin təşviqi – Kimyəvi maddələrdən istifadənin azaldılması ziyarətçilər üçün daha sağlam mühit təmin edir;

Davamlı turizmin dəstəklənməsi – Yaşıl Açar sertifikatlı otelləri seçməklə səyahətçilər ekoloji təmiz turizmə töhfə verirlər;

İnvestisiya və gələcək inkişaf – Sertifikatlaşdırılmış müəssisələr qlobal ekoloji tendensiyalara uyğunlaşır və uzunmüddətli gəlirliliyi təmin edir.

Qlobal Yaşıl Açar Təcrübələri Yaşıl Açar proqramı hazırda 3500-dən çox sertifikatlaşdırılmış müəssisə ilə 60-dan çox ölkədə həyata keçirilir. Avropada geniş yayılmış olsa da, Asiya, Amerika və Afrikada da populyarlıq qazanmışdır. Danimarka, Hollandiya, Fransa və İspaniya kimi ölkələr Yaşıl Açarın tətbiqinin aparıcı nümunələridir.

Azərbaycanda Yaşıl Açarın perspektivləri Azərbaycanın turizm sektoru davamlı inkişafı artırmaq üçün Yaşıl Açar sertifikatlaşdırma sistemini inteqrasiya edə bilər. Xüsusilə ekoturizm və lüks otel sektoru bu sertifikatdan faydalana bilər. Buna nail olmaq üçün:

Hökumət və özəl sektor arasında əməkdaşlıq gücləndirilməlidir ;

Turizm müəssisələrinin ekoloji standartlara cavab verməsi üçün maliyyə və texniki dəstək göstərilməlidir ;

Ekoloji maarifləndirmə kampaniyaları və təlim proqramları təşkil edilməlidir .

Yaşıl Açar sertifikatı dayanıqlı turizmin təşviqində mühüm rol oynayır. Bu proqramı həyata keçirməklə müəssisələr təkcə ətraf mühitin mühafizəsinə töhfə vermir, həm də iqtisadi və nüfuz qazanırlar. Bu sistemin Azərbaycanda tətbiqi ölkənin turizm sektorunun milli və beynəlxalq səviyyədə tanınmasını artıra bilər.